Zaparcie – pozornie błahy i niegroźny problem – powoduje dyskomfort, którego trudno się pozbyć. Na zatwardzenia cierpi około 1/5 populacji. Choć częściej dotykają kobiet, to zdarzają się również mężczyznom. Najczęstszą przyczyną ich pojawiania się jest nieodpowiedni sposób odżywiania, choć zaparcia powodują też stres, nieprawidłowe nawyki związane z wypróżnianiem i stosowanie niektórych leków.
Spis treści
Ból, dyskomfort i wzdęcia
O zaparciu można mówić, gdy występują mniej niż trzy wypróżnienia w ciągu tygodnia lub stolec jest bardzo twardy, a oddanie go wymaga dużego wysiłku. Często towarzyszy temu uczucie niepełnego wypróżnienia. Gdy treść jelitowa długo przebywa w jelicie, zagęszcza się, staje się zbita, a w podbrzuszu pojawia się ból. Choć dyskomfort i wzdęcia towarzyszące zaparciom nie zagrażają zdrowiu i życiu, to znacząco utrudniają normalne funkcjonowanie. Co robić, jeśli zatwardzenia pojawiają się regularnie?
Przyczyny kłopotów
W pierwszej kolejności trzeba wykonać odpowiednie badania, by wykluczyć schorzenia poza obrębem jelit i poważne choroby ustrojowe. Najczęstszą przyczyną zaparć jest dieta uboga w błonnik, siedzący tryb życia, pośpiech, tłumienie potrzeby wypróżnienia oraz przyjmowanie niektórych leków. Należą do nich środki zawierające kodeinę, środki stosowane w leczeniu niestrawności, niektóre preparaty na nadciśnienie, tabletki zawierające żelazo, leki przeciwdepresyjne i leki przeciwpadaczkowe.
Przyspieszanie pracy jelit za pomocą diety i odpowiedniego trybu życia
Znając podłoże zaparć, można przystąpić do leczenia jego objawów. Chodzi przede wszystkim o przyspieszenie pracy jelita grubego. W tym celu trzeba pić minimum pół litra niegazowanej wody dziennie, jeść dużo kasz, suszonych i świeżych owoców oraz warzyw, za to unikać ziemniaków, ryżu i białego pieczywa. Warto stosować takie środki poślizgowe, jak parafina czy siemię lniane, a także sięgnąć po magnez w tabletkach, taki jak np. Magne B6, gdyż niedobór tego pierwiastka spowolnia pracę jelit. Zamiast wody można pić herbaty ziołowe z liści senesu czy z dzikiej róży. Ważne jest też, by posiłki spożywać pięć razy dziennie, o stałych porach, bez pośpiechu, dokładnie przeżuwając każdy kęs. Środki przeczyszczające należy stosować tylko wtedy, gdy inne metody okazują się nieskuteczne. Nie należy ich jednak nadużywać, gdyż organizm łatwo się do nich przyzwyczaja i po ich odstawieniu problem może wrócić z jeszcze większą siłą.
Uregulowanie trybu życia to nie tylko jadanie o stałych porach, ale także regularne i spokojne wypróżnianie się. Najlepiej robić to rano, gdyż wtedy jelita są najaktywniejsze. Złym zwyczajem jest wstrzymywanie wypróżnienia, ponieważ to prowadzi do zaparć nawykowych. Kłopoty z zaparciami wymagają też właściwego odpoczynku, większej aktywności fizycznej oraz unikania stresu. Siedzący tryb życia rozleniwia jelita. Sport, na przykład jazda na rowerze czy pływanie, poprawiają krążenie krwi i przyspieszają przemianę materii.