Homeopatia polega na podawaniu choremu bardzo małych dawek leków, które w normalnych warunkach wywołują objawy takie same na jakie choruje pacjent. Można rzec, że hasłem homeopatii jest „lecz się tym co ci szkodzi”. Zwiększenie objawów choroby ma doprowadzić, do szybszego wytworzenia w organizmie mechanizmów obronnych, a co za tym idzie szybszego powrotu do zdrowia.
Za ojca homeopatii uznawany jest powszechnie Christian Friedrich Samuel Hohnemann. Już w dziewiętnastym stuleciu przeprowadził on szereg badań, których wyniki były zaskakujące. Hohnemann zauważył, że różne substancje wywołują u ludzi zdrowych podobne objawy do tych, z którymi należy walczyć u osób chorych. Przykładowo popularność wówczas zyskały leki otrzymywane z wilczej jagody. Roślina ta jest silną trucizną, która wywołuje nudności, zawroty oraz bóle głowy. Hohnemann postanowił jednak podać w niewielkiej ilości tę substancję osobie uskarżającej się na podobne objawy. Doprowadziło to do prawdziwego sukcesu. Okazało się, że całkiem realne jest zastosowanie metody similia similibus curentur ( podobne leczy się podobnym).
Kolejne lata eksperymentów utwierdzały Hohnemann w swoich twierdzeniach. Drogą homeopatii udało mu się nawet wyleczyć żołnierzy, którzy zachorowali na gorączkę tyfusową. Przyniosło mu to rozgłos i światową sławę. Homeopatia stała się popularna jako sposób leczenia w Stanach Zjednoczonych, a z czasem w całej Europie.
Oprócz metody Hohnemann w homeopatii istnieje jeszcze wiele innych odłamów, opartych na zbliżonych zasadach. Najpopularniejszymi z nich są: tzw. medycyna junani oraz medycyna ayurvadic.
Medycyna junani wywodzi się z południowo – azjatyckich krajów, gdzie dominuje islam. Według tej metody leczenia istnieją cztery „soki” w ciele człowieka: śluz, krew, żółć oraz czarna żółć, które są powiązane z ciepłem, zimnem, suchością, jak również wilgotnością. Dominuje przekonanie, że „gorące” choroby leczy się „zimnymi” lekami, a „zimne” choroby „ciepłymi” lekami. Przekonania te z homeopatią łączy fakt, że leczenie w obu przypadkach polegać ma na stosowaniu skrajności w leczeniu, tak aby organizm miał możliwość samodzielnie podnieść się z choroby. Służyć ma to jego wzmocnieniu.
Medycyna ayurvadic w użyciu znajduję się już od przeszło 3000 lat. Jej powstanie i rozwój zawdzięczamy mieszkańców Półwyspu Indyjskiego. Główna teza tej metody przywracania zdrowia traktuje, o tym że, aby zachować nienaruszone zdrowie w ciele człowieka muszą współgrać trzy płyny ciała, zwane również humorami. Tymi płynami są: śluz, żółć ( dwa pierwsze elementy podobnie jak w medycynie junani ) oraz wiatr. Choroba prowadzi do dysharmonii w ciele, wywołanej zaburzeniami w równowadze trzech wyżej wymienionych płynów. Przywrócenie zdrowia choremu wcale nie jest łatwe i polega na odpowiednim skomponowaniu elementów odpowiedniej diety, rehabilitacji manualnej, jak również wspomaganiem wyciągami z około siedmiuset roślin leczniczych.
Jakkolwiek nie podchodzić do homeopatii to we współczesnej medycynie zdobyła sobie one ugruntowaną pozycję. Leki homeopatyczne dostępne są w każdej aptece. Wiele osób neguje pozytywne działanie takich środków, ale właściwie nikt nie przekonuje, że mogą one mieć szkodliwe działanie dla naszego organizmu. Wiele w tym zakresie zależy również od naszej psychiki. Dla pozytywnie nastawionego do leków homeopatycznych człowieka mogą one przynieść niewątpliwą korzyść, zaś dla człowieka sceptycznie nastawionego ich wartość lecznicza zdaje się być wątpliwa.