Prokrastynacja to nawyk odkładania czynności na później, mimo że znamy ich ważność i potrzebę wykonania. To zjawisko dotyczy wielu osób, jednak nie każde odkładanie czynności na później oznacza prokrastynację.
Spis treści
Prokrastynacja zjawiskiem powszechnym
Prokrastynacja jest powszechnym zjawiskiem i dotyczy wielu dziedzin życia. Badania wykazują, że ponad 80% społeczeństwa w Polsce odkłada jakieś czynności na później. Co ciekawe, prokrastynacja częściej dotyczy mężczyzn niż kobiet.
Jeśli chodzi o konkretnie wymienione czynności, to obowiązki domowe, takie jak sprzątanie, prasowanie, gotowanie i pranie, są na czele listy zadań, z którymi najczęściej zwlekamy.
Przyczyny prokrastynacji
Istnieje wiele badań, które sugerują związek między prokrastynacją a różnymi zaburzeniami emocjonalnymi, takimi jak zaburzenia lękowe, depresja czy ADHD. Niektóre z tych badań wskazują, że osoby cierpiące na te zaburzenia mają większą tendencję do odkładania działań i zadań na później niż osoby bez tych zaburzeń.
Prokrastynacja nie jest jednak jednoznacznie związana z zaburzeniami emocjonalnymi i może występować u osób zdrowych emocjonalnie. Niektórzy badacze uważają, że prokrastynacja jest wynikiem różnych czynników, takich jak brak umiejętności zarządzania czasem, niskie poczucie własnej skuteczności, brak motywacji czy kiepskie nawyki pracy.
Konsekwencje podejścia pt.: “zrobię to później”
Prokrastynacja może prowadzić do szeregu negatywnych konsekwencji zarówno dla zdrowia psychicznego, jak i fizycznego. Oprócz wzrostu poziomu stresu i lęku, może powodować chroniczne zmęczenie, pogorszenie samopoczucia i obniżenie poziomu zadowolenia z życia. Ponadto, często prowadzi do zwiększonej liczby konfliktów międzyludzkich, a także obniżenia osiągnięć zawodowych czy akademickich.
Czy z prokrastynacji może wynikać coś dobrego?
Istnieją pewne teorie, które sugerują, że prokrastynacja może być pozytywnym mechanizmem dla kreatywnych i ambitnych jednostek. Według tych teorii, opóźnianie działań umożliwia tworzenie nowych, oryginalnych i innowacyjnych pomysłów, które mogą przynieść pozytywne wyniki.
Jak sobie radzić z odwlekaniem tego, co musimy zrobić?
Metoda “pomodoro”, polegająca na podziale pracy na 25-minutowe interwały, nazywane “pomodoro”, po których następuje krótki przerwa (zwykle 5 minut).
Po wykonaniu 4 pomodoro z przerwami, zaleca się dłuższą przerwę (zwykle 15-30 minut).
Celem tej metody jest skupienie się na jednym zadaniu przez 25 minut i wykorzystanie tego czasu w pełni, a następnie odpoczynek i odświeżenie umysłu przed kontynuowaniem pracy.
Dzielenie zadań na mniejsze kroki i wyznaczanie sobie realnych terminów ich realizacji może pomóc w pokonaniu prokrastynacji. Dzięki temu, zadanie wydaje się mniej przytłaczające, a każdy z wykonanych kroków pozwala na odczuwanie satysfakcji i motywuje do kontynuowania pracy.
Nagradzanie siebie za wykonaną pracę jest również skuteczną strategią, która pomaga utrzymać pozytywne podejście do działania.
Wizualizacja to również bardzo skuteczna metoda. Przy jej pomocy możemy sobie przedstawić w wyobraźni sytuację, w której wykonujemy odkładane zadanie i odczuć przyjemność z jego zakończenia. W ten sposób stymulujemy mózg do działania i motywujemy się do podjęcia działania.
