Jod został odkryty na początku XIX wieku przez Bernarda Courtois’a, francuskiego chemika i przemysłowca. Szybko przebadano więc jego właściwości i dowiedziano się, iż pierwiastek ma ogromne znaczenie dla zdrowia. Dziś stosuje się jod zarówno jako środek dezynfekujący (w postaci jodyny), a także w leczeniu schorzeń tarczycy, będącej największym gruczołem naszych organizmów i wytwarzającym hormony, które utrzymują prawidłową przemianę materii oraz kontrolują temperaturę ciała. Sprawne funkcjonowanie gruczołu ma również znaczny wpływ na układ pokarmowy, nerwowy i rozrodczy, dlatego tak ważna jest odpowiednia dbałość o jego prawidłową kondycję.
Z roku na rok przybywa w Polsce osób cierpiących na nadczynność lub niedoczynność tarczycy. Często schorzenie przenoszone jest przez geny, jednak również zła dieta czy nieodpowiedni tryb życia mogą prowadzić do poważnych komplikacji w funkcjonowaniu gruczołu. Oba te schorzenia okazują się bardzo szkodliwe dla naszych organizmów, zatem powinniśmy zwracać szczególną uwagę na pierwsze symptomy choroby. Niedoczynność gruczołu oznacza, że tarczyca produkuje zbyt mało hormonów: kalcytoniny, tyroksyny oraz trójjodotyroniny. Jeśli więc zaobserwujemy u siebie znaczne wysuszenie skóry, problemy z utrzymaniem optymalnej wagi, długotrwałe zmęczenie lub osłabioną odporność nie powinniśmy zwlekać z udaniem się do specjalisty. Aby zdiagnozować problem najczęściej wykonuje się tak zwane badania na tarczycę TSH czyli badanie krwi, sprawdzające poziom hormonów, wydzielanych przez przysadkę mózgową. Nierzadko w diagnozowaniu niedoczynności lub nadczynności tarczycy konieczne będzie jednak udanie się do endokrynologa, który dokładnie zdiagnozuje problem i zaleci specjalistyczne leczenie.
Dysfunkcja pracy tarczycy, taka jak jej nadczynność, powoduje natomiast niekorzystne dla zdrowia zmiany hormonalne i dalsze choroby. Główne objawy schorzenia to szczególnie: brak uczucia sytości, szybki spadek masy ciała, nadmierna potliwość, nerwowość, duszności oraz kołatanie serca. Symptomom tym może towarzyszyć również osłabienie organizmu, bóle mięśniowe, biegunki lub dolegliwości skórne.
Dorosły człowiek potrzebuje dziennie dawki około 200-300 mikrogramów jodu, którego większość magazynowana jest właśnie w tarczycy. Długotrwałe niedobory pierwiastka mogą przyczynić się do poważnych problemów zdrowotnych, jak choćby do powstania tak zwanego wola endemicznego, uciskającego tchawicę i przełyk. Odpowiednie dawkowanie jodu jest też niezwykle ważne dla dzieci, bowiem stymuluje wzrost i prawidłowy rozwój organizmu. W sytuacji niedoboru jodu u najmłodszych w skrajnych przypadkach może dojść do obrzęków lub tak zwanego kretynizmu, objawiającego się niedorozwojem umysłowym, sennością i powolnością ruchów.
Jod jest także niezbędny dla kobiet karmiących piersią oraz kobiet w ciąży. Już bowiem w pierwszych miesiącach rozwoju płodu kobiety wykazują znacznie większe zapotrzebowanie na ten pierwiastek, który można uzupełniać drogą pokarmową – przez podawanie jodowanej soli lub też drogą wziewną, przez wdychanie dużych ilości jodu. Podczas laktacji lub ciąży można też przyjmować różnego rodzaju preparaty z jodem, jednak bardzo ważna będzie przede wszystkim zdrowa dieta, w której nie może zabraknąć mleka oraz morskich ryb.
Niedobory jodu w organizmie mogą powodować wiele niebezpiecznych chorób i dolegliwości. Należy do nich między innymi choroba Hashimoto, która nie tylko wpływa na dysfunkcje pracy tarczycy, ale również w dużym stopniu osłabia nasz układ immunologiczny. Poważnym problemem, powodującym nadczynność gruczołu jest także choroba Gravesa i Basedowa, spowalniająca pracę tarczycy. Ponadto, osoby zmagające się ze schorzeniami tarczycy przez obniżenie odporności często zapadają również na różnego rodzaju dokuczliwe infekcje bakteryjne i wirusowe, które mogą prowadzić nawet do stanów zapalnych.
Zdając sobie sprawę z wielu poważnych konsekwencji, jakimi skutkuje niedobór jodu w organizmie należy zatem odpowiednio zadbać o prawidłowe funkcjonowanie tarczycy.Aby uzupełnić poziom pierwiastka warto jednakże nie tylko dodać to potraw jodowaną sól czy stosować suplementy diety. Innym, równie owocnym sposobem może być udanie się nad polskie morze – w tamtejszym powietrzu znajduje się bowiem mnóstwo leczniczych pierwiastków, między innymi właśnie jodu, który korzystnie wpłynie na pracę gruczołu tarczycy i odpowiednio ją wyreguluje. Tak zwany aerozol jodowy powstaje, kiedy powietrze styka się z morską wodą i przejmuje z niej związki chemiczne, głównie sole. Co więcej, morskie powietrze pozbawione jest pyłków, zatem spędzenie kilku dni nad Bałtykiem to także świetna propozycja dla alergików, astmatyków oraz osób cierpiących na częste infekcje układu oddechowego. Urlop nad morzem z pewnością okaże się więc nie tylko świetnym sposobem na relaks, ale może też przyczynić się do poprawy samopoczucia i widocznego wzmocnienia odporności.
Mając na uwadze własne zdrowie nie powinniśmy zatem bagatelizować nawet najmniejszych i – z naszego punktu widzenia – błahych symptomów, oznaczających niedobory jodu. Pierwiastek ten, gwarantujący prawidłową pracę gruczołu tarczycy niezbędny jest w rozwoju niemowląt, podczas ciąży i karmienia piersią. Reguluje też przemianę materii, pracę układu krążenia, kondycję mięśni i układu nerwowego, zatem z powodzeniem nazwać go można jednym z najbardziej niezbędnych pierwiastków.
